بسه دیگه دستای کوچک زخمی از کاردک قالی، بسه دیگه پشتای ظریف خمیده از بیگاری!
دوازدهم ژوئن روز جهانی لغو کار کودک، نه به تمامی اشکال بهره کشی از جان های کوچک!
در دنیای وارونه ای زندگی میکنیم که در بر هر پاشنه که بچرخد، ضربه هولناکی به صورتهای لطیف برگ گل مانند یا زرد و رنگ پریده و کوچک وارد میسازد. از سال 2016 تاکنون، ده درصد به تعداد کار کودکان در صنعت پر مشقت کشاورزی اضافه شده است. این شوربختی تسلسل وهن دیگری به نام مهاجرت اجباری به دلیل جنگهای گوشه و کنار جهان است. ازدواج اجباری در برده داری مدرن یکی از اشکال بردگی از طرف فعالین جنبش بین المللی لغو کار کودک تبیین شده و سرانجام به تصویب سازمان جهانی کار رسیده است. اما در گوشه و کنار جهان کم نیستند دخترکهای نحیف و رنجور یا شاد و زیبایی که روزانه به عقد مردان بالای پنجاه یا حتی جوانان چندین سال بزرگتر از خودشان در نیایند. در ایران این امر قانونی است و تبعیض قانونی جنسیتی و آپارتاید جنسی علیه کودکان دختر، این امر را شرعی قانونی و مجاز میداند. ماده 1210 قانون مدنی، سن بلوغ کودکان دختر را نه سال قمری تعیین کرده و ازدواج آنها از سیزده سالگی قانونی است. عمق فاجعه از این عمیقتر است اما. ده ها هزار همسرک زیر ده سال مرتبا در سالهای اخیر گزارش شده که ازدواج آنها ثبت شده است. در دنیای واویلای پُست مدرن، پیشرفته ترین امکانات و تکنولوژی در دست عقب مانده ترین تفکرات و عقاید است. دنیای برده داری مدرن و تبعیض نژادی، دنیای خودکشی کارگر از غم فقر و تقدیس سرمایه و سرمایه دار، آن چنان که گویی این ثروت از سر فضیلت جنابان است و با آنها به دنیا آمده، دنیایی که بر خلاف ادعاهای پوچش مبنی بر نظم نوین و رهایی بشر، سبعانه ترین و غم انگیزترین سرنوشت را برای میلیونها انسان در سراسر جهان رقم زده است؛ دنیایی که در آن، قدرت سیاسی سرمایه و کسب قدرت، ملکه ذهن و دستور کار است، نه انسانیت و رهایی بشر؛ دنیایی که در آن فرهنگ سرمایه دارانه "قدرتمندی" جایگزین تعالی بشر، مبارزه با فقر و تنگ دستی، حرمت گذاشتن به شان انسان، مبارزه برای دست یابی به حقوق اولیه و ابتدایی شده است؛ دنیایی که "به اعتبار دور از ذهن بشر هزاره سوم بودنش"، در آن همه چیز مُجاز است: قتل، غارت، سر بریدن، چشم در آوردن، تجاوز، تجارت انسان، بهره کشی از گُرده های نحیف، دنیای پسا مدرن لگد زدن به ارزشها و از بین بردن دستاوردهای بشریت مدرن در اوایل قرن گذشته، دنیای سرمایه داری عمامه بسر، دنیای ممنوعیت کتاب، دنیای بوکو حرام، و داعش و طالبان و القاعده و هشت شعبی و جمهوری اسلامی، دنیای کشتن کارگر، بیگاری و بهره کشی از کودک، دنیای شرم آوری که اگر جنبشهای اجتماعی و فعالین ارزشهای والا در آن حضور نمیداشتند، اگر واکنش به قتل "فلوید"ها این قدر زنده نبود. همه ما به چرخ گوشتی شبیه آهنگ "دیوار" پینک فلوید روانه میشدیم، اگر رژه جهانی علیه کار کودک نمیتوانست زندگی را به میلیونها کودک در سراسر جهان بازگرداند و با طرح مطالبات و فعالیت برای ممنوعیت کار کودک، جنبشی قوی در سراسر جهان راه نمیانداخت، اگر کارگران همه راه نجات را دست شستن از زندگی میدیدند، و صحنه های پر شکوه مبارزاتشان را در برابر چشمان ما نمیگشودند، اگر همه معلمها کودک آزار بودند و نه پیشرو، اگر فعالین جنبش مطالبات زنان بر سر رفع تبعیض جنسیتی از حرکت باز میایستادند، آگر "ماها" نبودیم و چشمانمان باز نبود، دنیایی دون شان انسان و غیر قابل زیستن بود.
روز جهانی لغو کار کودک یکی از دستاوردهای جنبش کارگری و تمامی جنبشهای حق طلب است. این روز را به روز همبستگی و مبارزه علیه رفع تمامی ابعاد ستم کشی و خشونت علیه کودکان و تقویت جنبش کارگری تبدیل کنیم. ممنوعیت کار کودک در عرصه پر مشقت کشاورزی، جلوگیری از سو استفاده از کودکان مهاجر، عدم به کارگیری کودکان به بهانه مصونیت از کرونا در عرصه های مختلف کار، و لغو ازدواج کودکان و قوانین مربوط به آن به مثابه کار اجباری را در کنار فعالیت علیه تمامی اشکال بهره کشی از کودکان به عنوان ضرورت فوری در دستور داریم؛ با ما هم قدم شوید!
روز جهانی لغو کار کودک، روز جنبش سیندرلاهای پرولتاریا، بر همه فعالین جنبش لغو کار کودک و کمپین دفاع از حق کودکی بر تمامی انسانهایی که دل شان از زجر کشیدن کودک به درد میآید، به تمامی سازمانها و نهادهایی که مساله کودک را در دستور میگذارند، شاد!
یادمان نرود که ما فعالین جنبش لغو کار کودک از تمامی پتانسیلهای موجود باید به نفع کودکان بهره ببریم. به قول مرتضی رضوان در قصه "باغ مریم": تا وقتی که دختر مشهدی حسن از سر دلسوزی برای مریم اشک میریزد، امید هست و میتوان عمو زنجیرباف را شکست داد. وادارش کرد که زنجیرش را بردارد و برود. آری میتوان زنجیربافها را از زندگی کودکان راند، طوری که دیگر برای هیچ دست و پای کوچکی زنجیر نبافند. و یادمان نرود که به قول "کرم شب تاب" صمد عزیز: رفیق خرگوش، نور هر چقدر هم که ناچیز باشد باز نور است! ما باید و میتوانیم با تمامی عاطفه ها، همدردیها و نیروهای بالقوه این جنبش قوی و فراگیر، این نیروی بالفعل را با پیشروترین اهداف در زمینه جنبش علیه کار کودک راه بیاندازیم و چه خوب که در این راه از دیرباز قدم داشته و خواهیم داشت.
سوسن بهار
دوازدهم ژوئن 2020